Tanrı hakkında okumanız gereken kitaplar
Sorgusuz sualsiz inananlarımız bile Tanrı’nın nasıl bir varlık olduğunu, ilk olarak nasıl ortaya çıktığını, Tanrı’nın neye benzediğini ve tarihsel olarak insanlar üzerindeki etkisinin nasıl boyut değiştirdiğini merak etmişizdir. Tanrı hakkında daha üst boyutlarda düşünen ve bu alanda kafa yoran, toplum bilimciler, pskiloglar, yazarlar ve din adamları var. Bazıları dünya tarihinde o kadar büyük etki yaratmış ki adeta insanları ikiye bölmüş durumda. Darwin gibi direkt Tanrı’nın varlığını reddeden bilim adamlarının kaleme aldığı eserlerin yanı sıra direkt Tanrı olgusunu işleyen kitaplar da var. Bu konuda kesin bilgilere ulaşmanızı sağlamasa da – bu konuda belki de dünya üzerinde bir kanıya varabilmek mümkün değildir- ufkunuzu genişletecek ve Tanrı’ya bakışınızı değiştirecek kitapları sizler için derledik.
Tanrı’nın Tarihi – Karen Armstrong
Tanrı üzerine yazmak deyince belki de dünyada modern çağda ilk akıllara gelen isim zamanında bir rahibe olan ve rahibelik yaptığı yılları kaleme alarak yazarlığa soyunan Karen Armstrong’tur. Tanrı üzerine yaptığı derinlikli ve ansilopedik çalışmaları ile dünya çapında tanınan eski rahibe İngiliz yazar Armstrong’un Tanrı’nın Öyküsü isimli Türkçe dahil 50’den fazla dile çevrilen kitabı Tanrı hakkında okumak isteyenler için eşsiz bir başucu kitabı olma özelliğini taşıyor. Tanrı kavramının tarihsel evrimi hakkında çarpıcı belgelere dayanan eseri bilimsel bir çalışma olmasına karşın kurgu bir eser sürükleyiciliğinde bir çırpıda okunabilecek kitaplardan. Tanrı’nın Tarihi kitabı okuyucularına dört bin yıllık dinler tarihinin ve Tanrı’nın öyküsünü sunuyor. Yahudilik, İslamiyet, Hristiyanlık gibi üç büyük ilahi din üzerinden belgelere dayanan bilgiler paylaşılan eserde aynı zamanda dinin tarihsel devinim süreçleri ve insanların dini kullanış biçimlerine de değiniliyor. Tanrı hakkında iyi bir şey okumak istiyorsanız 7 yıllık rahibelik hayatından sonra dünya çapında tanınan bir yazar olan Karen Armstrong’un en önemli eseri Tanrı’nın Tarihi’ni okumalısınız.
Tanrı Arabaları – Eric von Däniken
İlk olarak 1968 yılında yayımlanan ve yayımlandığı tarihlerde dünya çapında büyük bir yankı uyandıran Tanrıların Arabaları alanında adeta kült haline gelmiş bir eser. Günümüzde de büyük bir ilgiyle okunmaya devam edilen eserde yazar Eric von Däniken antik Çağlarda yaşayan ilkel insanların yüksek bir görgü ve zekaya sahip üstün varlıklar tarafından ziyaret edildiği ve yönlendirildiğine dair belgeler sunan son derece sıradışı ve zihnimizdeki Tanrı kavramını alt üst edebilecek nitelikte bir eser. Popülerliğini her geçen gün artıran ve her yıl yeni okurları ile büyümeyedevam eden bu kült eserde ilkel insanların son derece zeki yaratıklar tarafından ziyaret edildiğine dair hipotez ve bilgilere de yer veriliyor. İlkel insanlar üzerindeki gizemli Tanrı elini merak ediyor ve bu konuda derinlikli bilgi sahibi olmak istiyorsanız sadece 267 sayfalık küçük ama etkisi büyük Tanrıların Arabaları kitabını da mutlaka okumanızı tavsiye ederiz.
Tanrı’nın Öyküsü – Robert Winston
Yazarlığının yanı sıra çektiği belgesel filmler ile de adından dünya çapında söz ettirmeyi başaran Robert Winston’un Tanrı’nın Öyküsü isimli kitabı ‘Tanrı mı insanı yarattı yoksa insan mı Tanrı’yı yarattı?’ sorusunun ekseninde hem ilahi hem de somut tanrıları konu ediniyor. Varoluştan günümüze kadar insnaın üzerine en çok kafa yorduğu Tanrı kavramı hakkında cesur ve uffuk açıcı işlere imza atan Winston, bütün kutsal kitaplarda ve tüm dini belgelerde aynı fikrin izinde olunduğunu gösterdiği Tanrı’nın a birçok isimli kitabında aslında BBC’de yine aynı başlıkla yayımlanan belgeselini kalemme alıyor. İnsanı insan yapan birçok düşünceyi Tanrı kavramı altında birleştiren yazarın Tanrı’nın Öyküsü isimli kitabı Tanrı hakkında derinlikli bilgi sahibi olmak isteyenlerin ve bu konu hakkında boylu boyunca kafa yoranların mutlaka okuması gereken bir başka eser olarak karşımıza çıkıyor.
Tanrı’nın Formülü – Jose Rodrigues dos Santos
Tanrı üzerine okunabilecek en sürükleyici eserlerden bir tanesi de Mozambik doğumlu Portekizli yazar, akademisyen ve gazeteci Jose Rodrigues dos Santos tarafından kaleme alınan Tanrı’nın Formülü kitabı. Henüz 56 yaşında olan ve hala daha aktif olarak üretmeye devam eden yazarın bu eseri aslında tarihsel bir kurgu ekseninde dönüyor. Arka planda ise insanlık tarihinin en merak ettiği Tanrı var mıdır? Dünyanın ve evrenin kökeni nedir? Doğum nasıldır? Ölüm nasıldır? Ölümden sonra hayat var mıdır yoksa insanoğlu ölümden sonra yok olmakta mıdır? gibi çok önemli sorulara cevap arıyor. Bir solukta okuyacağınız ve ilk sayfasından itibaren elinizden düşüremeyeceğiniz bu eserde ünlü yazar Santos Batı kültürünü doğunun mistik havasıyla harmanlıyor. İnsanlığın varoluşundan günümüze kadar kafa yorduğu ve hala keşfetmeye devam ettiği sorular üzerine bir beyin fırtınası yapmanızı sağlayacak bu eseri de okumanızı ve hem evreni hem de kendinizi keşfetmenizi tavsiye ediyoruz.
Tanrı Yanılgısı – Richard Dawkins
Dünyaca ünlü bir etolog olan İngiliz Richard Dawkins tarafından kaleme alınan Tanrı Yanılgısı ilk olarak 2006 yılında İngiltere’de yayımlandı. Yayımlandığı ilk andan itibaren İngiltere, Amerika ve Kanada listelerinde ilk sıralarda gösterildi. Cesur ve etkileyici bir dil kullanılan kitapta din ve Tanrı kavramlarının insan üzerindeki etkisi; geçmişten günümüze yaşanan din ve ahlak kuralları ile Tanrı kavramının günlük yaşamımız üzerindeki etkisine değiniliyor. Dawkins 2000’lerin ortasında kaleme aldığı ve büyük ses getiren Tanrı Yanılgısı isimli eserin günümüz ahlak kuralları ile Tanrı’nın din vesilesiyle insalığa ulaştırdığı öğretilerin artık uyuşmadığını kanıtlamaya çalışıyor. İlkel toplumlardaki din etkisinden günümüzdeki yobazlık kavramına kadar çok geniş yelpazede düşünsel ve bilimsel bir çalışma sunuyor.
Türlerin Kökeni – Charles Darwin
Bir akıma ismini veren ünlü biyolog Charles Darwin’in dünya çapında tartışılmaya ve çeşitli incelemelere tabi tutulmaya devam eden kitabı Türlerin Kökeni bire bir Tanrı üzerine yazılan bir kitap değil. Aksine Tanrı ile ilgili hiçbir bilgi yer almıyor. Ancak bu listede yer almasının nedeni evrim teorisini ve doğal seçilim tezini ortaya atan ünlü İngiliz bilim adamı Darwin’in Tanrı fikrini tamamen ortadan kaldıracak şekilde bu kitabı ele almasından dolayı büyük önem arz ediyor. Hem inananlar hem de inanmayanlar için çok önemli bir kaynak niteliği olan bu kitapla birlikte evreni anlama maceramız yeni bir boyut kazanmıştır. İlk kez İngiltere’nin başkenti Londra’da yayımlanan kitap dünyamızın bilim ve tarihsel kültürünü yeniden yorumlayan eserlerin başında geliyor. Evrim teorisinin anlatıldığı kitapta Tanrı fikri de toptan reddediliyor. Teorisiyle ilgili zamanında çok önemli kanıtlar sunan Darwin’in bu eseri zihnimizdeki Tanrı fikrini yeniden sorgulamamıza neden oluyor.
Bu liste elbette ki sınırlı ve öznel bir listedir. Bu alanda sonsuz sayıda kaynak olabilecek kitap, makale, belge ve araştırma yazısı bulunmaktadır. Ancak bu sonsuz deryada size yol haritası olabilecek isimleri ve kitaplarını derledik. Güzel bir başlangıç yapabilmeniz ve sorularınıza cevap bulamasanız dahi daha etkin düşünebilmenizi temenni ediyoruz. Şimdiden herkese keyifli okumalar…
Darwin Tanrı fikrini tamamen reddetmiyor. Evrim teorisinin en temel dayanağı sayılan bu kitap şu cümle ile bitiyor:
“Yaradanın başlangıçta bütün özünü birkaç ya da bir biçime üfürdüğü yaşamı böyle anlayan ve böylesi basit bir başlangıçtan en güzel, en olağanüstü biçimlerin türemiş ve türemekte olduğunu kavrayan bu yaşam görüşünde gerçekten yücelik vardır” (“Türlerin Kökeni”, Çev. Ö. Ünalan, Onur Yayıncılık, 1984, s. 474).